ارزیابی رفتار مکانیکی سد مارون با استفاده از تحلیل عددی سه بعدی

یکی از موارد نامطلوب برای سدهای خاکی، احداث آن در «دره تنگ» است؛ زیرا در این شرایط، احتمال وقوع پدیده انتقال بار یا انتقال تنش (load transfer) و بالطبع احتمال تفاوت در نتایج تحلیل های دو بعدی و سه بعدی سد افزایش می یابد. در واقع، رفتار سدهای خاکی ـ سنگریزه ای در دره های تنگ، متاثر از اثر سه بعدی دره است. هندسه سد و به طور خاص، نسبت طول تاج به ارتفاع سد بر اثر سه بعدی تأثیرگذار است و در مواردی که فاصله تکیه گاه های سد کم و دره سد تنگ باشد، انجام تحلیل سه بعدی برای سدهای بزرگ واقع در دره های تنگ، ضروری به نظر می رسد. تاکنون تحقیقات گسترده ای با عناوین و هدف های مشابه با تحقیق حاضر، روی دامنه گسترده ای از سدهای خاکی و سنگریزه ای انجام گرفته است، اما نظر به این که، بیشتر تحقیقات به صورت مدل سازی و تحلیل دوبعدی می باشد، مطالعه ای جامع تر و به صورت سه بعدی ضروری به نظر می رسد تا تفاوت های این دو نوع آنالیز به منظور انتخاب روش بهینه به دست آید. این مقاله، تلاشی است برای بررسی اثر سه بعدی «دره تنگ» بر رفتار سد «سنگریزه ای مارون» که با 365 متر طول تاج و 165 متر ارتفاع (1/2l/h=) در جنوب غربی ایران واقع شده است. در راستای این هدف، تحلیل های دوبعدی و سه بعدی سد با استفاده از نرم افزار «abaqus» برای بررسی فشار آب حفره ای و تغییرشکل های افقی ناشی از آبگیری انجام گرفته و نتایج حاصل از این دو نوع تحلیل به تفصیل با یکدیگر و با نتایج ابزار، مورد مقایسه قرار گرفته است.